FM 200 yangın söndürme sistemleri hangi standartlara göre tasarlanır? ISO, NFPA, EN ve TSE gibi güvenlik ve mühendislik kriterleriyle FM 200 sistemlerinin teknik altyapısını bu yazıda öğrenin.
FM 200 Sistemi Nedir? (Kısaca)
FM 200 sistemi, yangını su veya köpük kullanmadan, özel bir gaz olan heptafloropropan (C₃HF₇) ile bastıran, elektronik cihazlara zarar vermeyen bir söndürme çözümüdür. Sistem, yangını 10 saniyeden kısa sürede kontrol altına alabilir ve veri merkezleri, UPS odaları, elektrik panoları gibi kritik noktalarda kullanılır.
Ancak bu sistemlerin güvenli, etkili ve yasal olabilmesi için uluslararası standartlara uygun şekilde tasarlanması gerekir.
FM 200 Sistemleri Hangi Standartlara Göre Tasarlanır?
Aşağıda FM 200 sistemlerinin tasarım, kurulum, test ve işletme aşamalarında uyulması gereken başlıca standartları bulacaksın:
🔹 1. ISO 14520 – Gazlı Yangın Söndürme Sistemleri Standardı (Uluslararası)
ISO 14520, FM 200 gibi temiz gazlı yangın söndürme sistemlerinin tasarım ilkelerini, hesaplama yöntemlerini ve kurulum kriterlerini belirler.
Bu standarda göre:
- Gazın hacme göre konsantrasyonu hesaplanır
- Boşaltım süresi en fazla 10 saniye olmalıdır
- Gaz sızıntısını önlemek için ortam sızdırmazlık testleri yapılmalıdır
- Sistem elemanlarının test ve sertifikalandırılması gerekir
📌 FM 200 için ISO 14520-9 bölümü özel olarak kullanılır.
🔹 2. NFPA 2001 – Clean Agent Fire Extinguishing Systems (ABD Standardı)
NFPA 2001, FM 200 gazı dahil olmak üzere tüm temiz ajan sistemlerin performans gereksinimlerini tanımlar.
NFPA 2001’e göre:
- Korunacak alanın hacmi, risk tipi ve gaz miktarı net hesaplanmalıdır
- Gazın dağılımı homojen olmalı ve 10 saniyede tamamlanmalıdır
- Sistem bileşenlerinin UL Listed veya FM Approved olması gerekir
- Tahliye süresi en az 10–30 saniye arasında ayarlanmalıdır
- Test prosedürleri ve yıllık bakım gereksinimleri açıkça belirtilir
💡 FM 200 sistemlerinin çoğu NFPA 2001’e göre projelendirilir.
🔹 3. EN 15004 – Avrupa Gazlı Söndürme Sistemleri Standardı
EN 15004, Avrupa Birliği genelinde geçerli olan, gazlı söndürme sistemlerinin tasarım, kurulum, test ve belgelendirme süreçlerini kapsar.
EN 15004 şunları zorunlu kılar:
- CE belgeli ekipman kullanımı
- Gaz boşaltma kontrolü
- Manuel ve otomatik tetikleme mekanizmaları
- Sesli-ışıklı tahliye uyarı sistemi
- Geriye dönük dokümantasyon ve kullanıcı eğitimi
🔹 4. TSE – Türkiye Standartları Enstitüsü Yönetmelikleri
Türkiye’de FM 200 sistemleri için uyulması gereken bazı önemli TSE kuralları şunlardır:
- TS ISO 14520 → Sistemin genel yapısı
- TS EN 12094 → Kontrol ekipmanları ve boşaltma valfleri
- TSE-HYB Belgesi → Yetkili kurulum ve servis firmalarının sahip olması gereken belge
- Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik → Ulusal yasal çerçeve
⚠️ Türkiye’de sistemin yasal kabulü için TSE onaylı ürünler ve TSE belgeli uygulayıcı firma gereklidir.
🔹 5. UL Listed & FM Approved – Ekipman Sertifikaları
FM 200 sistemine ait tüm bileşenlerin UL veya FM gibi uluslararası test kuruluşlarından onay almış olması şarttır.
- Tüpler, nozüller, valfler ve kontrol panelleri bu sertifikalara sahip olmalıdır
- UL / FM belgesi olmayan sistemler, birçok sigorta firması ve kurum tarafından kabul edilmez
- Bu sertifikalar, ürünün yangın ortamında dayanıklılığını ve etkinliğini belgeleyen kalite göstergeleridir
Standartlara Uygun Olmayan Sistemlerin Riskleri
❌ Yangın anında çalışmayan sistem riski
❌ Sigorta şirketinin hasarı karşılamaması
❌ Ruhsat ve iş güvenliği denetimlerinde ceza
❌ Düşük kaliteli ürünlerin arızalanması
❌ Hayati alanlarda can ve mal kaybı
Sonuç: FM 200 Sistemlerinin Standardı, Güvenliğin Standartıdır
“FM 200 sistemleri hangi standartlara göre tasarlanır” sorusunun cevabı:
ISO 14520, NFPA 2001, EN 15004, TSE ve UL/FM belgeleriyle belirlenmiş net mühendislik kriterlerine göre. Bu standartlar yalnızca yasal zorunluluk değil, aynı zamanda can ve mal güvenliğinin teminatıdır.
👉 Eğer bir FM 200 sistemi kuruyorsan ya da teklif alıyorsan şunu mutlaka sor:
“Bu sistem hangi standarda göre projelendirildi?”
Unutma adamım: Standartsız sistem, yangına değil sadece kâğıt üstüne çalışır. 🔥📐✅
